Geen vinkje, maar een feestje!

Hoe maak je van participatie een feestje in plaats van gedoe? Hoe voldoe je aan alle regels van de nieuwe Omgevingswet èn doe je inspiratie voor je project op? Hoe haak je lastig bereikbare doelgroepen aan? Wat doe je als buurtbewoners zich ineens groeperen tot actiegroep?

Allemaal vragen waar deelnemers antwoord op kregen tijdens de allereerste editie van de Participatieparade op 30 maart 2023.

Alle interessante informatie, handige tips en inspirerende quotes van de eerste editie van de Participatieparade kun je hier rustig nalezen.

Programma

  • 13.00 - 13.30 uur

    Inloop

  • 13.30 - 13.40 uur

    Welkom door dagvoorzitter

  • 13.40 - 14.00 uur

    Hoe krijgen we door goede participatie betere plannen en meer vertrouwen in de initiatiefnemers?
    Openingsdebat met wethouder Floor Roduner (gemeente Haarlem), Mohamed Baba (bestuurder Haag Wonen) en Saskia Bisschops (promovenda Open Universiteit).

    De opgave voor de komende jaren is om participatie een duidelijke plek te geven in de planvorming. Maar hoe zetten we een stap verder zodat daadwerkelijk kennis en wensen uit de buurt de plannen verrijken?  En, hoe verhoudt zich dat met steeds minder vertrouwen in de overheid en instituties als corporaties en ontwikkelaars? En, last but not least, valt er een feestje te maken van die participatie? 

  • 14.30 - 15.15 uur

    1e ronde inspiratiesessies

  • 15.30 - 15.45 uur

    Wat kunnen we leren van participeren in New York City?
    Tijdens dit intermezzo geeft Renée Schoonbeek (Arcadis) antwoord op vragen als: Hoe betrek je 50 vrijwilligers in een adviesrol bij de gemeentelijke besluitvorming?, hoe verenig je publieke en private belangen in het openbaar gebied? en hoe creëer je een kweekvijver voor het toekomstig leiderschap in de stad?
    In de 15 jaar dat Renée in New York woonde, werkte zij bij een Community Board en een Business Improvement District. Ook doorliep ze het Coro Neighbourhood Leadership Program.

  • 16.00 - 16.45 uur

    2e ronde inspiratiesessies

  • 16.50 - 17.00 uur

    Afsluiting door Jan Fokkema, directeur van de NEPROM

  • 17.00 - 18.00 uur

    Borrel & Winkelen langs tools

Locatie

De Participatieparade vond plaats in Basecamp in Utrecht (Nijverheidsweg 16A). Vanaf Station Zuilen is het ongeveer 10 minuten lopen, of neem een OV-fiets. Op het terrein is voldoende parkeerruimte.

Inspiratiesessies

Tijdens de parade kon je deelnemen aan twee inspiratiesessies. Benieuwd naar de presentaties? Deze vind je hieronder bij de betreffende sessie (nog niet volledig).

01. Participatie in de omgevingswet

Bekijk hier de presentatie

Een toelichting op het juridisch kader van participatie na inwerkingtreding van de Omgevingswet. Wat verandert er qua participatie? Welke verplichtingen brengt de Omgevingswet met zich mee voor participatie? En, welke regels gelden er dan voor participatie in de verschillende (vergunning)trajecten Daarbij komen in ieder geval aan de orde het omgevingsplan, vergunningverlening, (verplichte) inspraak en gemeentelijk beleid.

Anneke is gespecialiseerd in omgevingsrecht en (ruimtelijk) bestuursrecht, waaronder bestemmingsplannen en vergunningen. 

Anneke Franken van Bloemendaal
Partner Omgevingsrecht - Sight

02. Kleur bekennen: Participatie en leefstijlen

Bekijk hier de presentatie

We nemen je mee door verschillende soorten buurten. Nieuwbouw in een villawijk vraagt een andere aanpak dan een vernieuwingswijk waar weinig Nederlands wordt gesproken. Hoe gebruik je het DNA van de plek? Welke leefstijlen zijn er in de wijk en wat betekent dit voor je participatiestrategie? Hoe bereik je de juiste mensen? Welke aanpak slaagt hier wel en welke juist niet? En, welke middelen passen bij welke doelgroep?

Rinke van der Veen
Manager Communicatie - BPD

03. Participatie in complexe gebiedsontwikkeling

Bekijk hier de presentatie

Heb jij te maken met complexe gebiedsontwikkelingen, en loop je wel eens vast in het participatieproces? Dan is deze inspiratiesessie iets voor jou. Je leert aan de hand van een eenvoudig model uit de netwerktheorie welke aspecten een rol spelen in je participatieproces én hoe je dit anders of beter in kunt richten. Met deze handvatten kun jij in je eigen complexe gebiedsontwikkelingen meer grip krijgen op het participatieproces. 

Emanuel Borninkhof
Projectmanager, participatiestrateeg, strategisch omgevingsmanager - Antea Group

Mirle van Huët
Adviseur, participatiestrateeg, omgevingsmanager, - Antea Group

04. Denken vanuit de doelgroep

Als je je serieus verplaatst in een doelgroep, dan bestaan er geen moeilijk bereikbare doelgroepen. Renu Jarbandhan weet daar alles van. Zij werkte de afgelopen jaren in de Amsterdamse Bijlmer en heeft daar voor o.a. een nieuwbouwproject waardevolle informatie uit de omgeving naar boven gehaald. Renu is eigenaar van Renuable, waarmee zij participatieprojecten verzorgt. Daarnaast is ze werkzaam bij SABO-advies, dat zich richt op het bredere veld van bewonersbegeleiding en participatie. 

Renu Jarbandhan
Zelfstandig communicatie-adviseur, o.a. bij SABO-advies

05. Van Protest naar Planverrijking

Bekijk hier de presentatie

Participatie als basis voor conceptontwikkeling
Veel projecten in bewoond gebied roepen weerstand op bij bewoners en omwonenden. Het vertrouwen in instituten of bedrijven is vaak laag en de angst voor het nog onbekende maakt mensen onzeker. Dat zie je terug in het animo om mee te denken bij de start van je conceptontwikkeling. Toch is het mogelijk om ook dan al het perspectief van bewoners en ondernemers in je concept mee te nemen. In deze inspiratiesessie nemen we je mee in hoe je dat kan doen en geven we je concrete handvatten om zelf toe te passen.

Rosalie de Boer
Ontwikkelmanager sociaal fysieke aanpak - Synchroon

Elly de Boer
Vastgoedontwikkelaar - DID Vastgoedontwikkeling

06. Is er ook een financiële meerwaarde bij participatie?

Omgevingsparticipatie, kost dat nou enkel geld en tijd? Of zorgt het juist voor een betere gebiedsontwikkeling voor minder geld? Levert de investering geld op of juist niet? Robin Meijer deelt de verrassende uitkomsten uit zijn onderzoek naar de kosten en baten van participatie.

Robin Meijer
Junior projectontwikkelaar - AM

07. Placemaking als katalysator voor participatie

Of is het andersom: 'Participatie als katalysator voor placemaking'? Bij AM zijn participatie en placemaking onlosmakelijk met elkaar verbonden. Bij onze ontwikkelingen betrekken we zowel de huidige als de toekomstige gebruikers van een gebied. Samen met hen kijken we niet alleen naar de eindsituatie, maar ook hoe we via placemaking de tijdelijke situatie zo goed mogelijk kunnen benutten. Goede placemaking trekt toekomstige gebruikers naar een gebied, waardoor we ook hen betrekken bij de ontwikkeling. Deze doorlopende integratie van participatie in placemaking helpt bij het vormgeven van fijne woon- en leefomgevingen. Voor huidige en toekomstige gebruikers. In deze inspiratiesessie geven we je inzicht in waarom en hoe we dit doen.

Anneke Jongerius
Placemaker 

Dylhan Groenendijk
Placemaker, socioloog

08. Hoe zorg je voor (blijvende) betrokkenheid in naoorlogse wijken?

Gaat participatie alleen om draagvlak of is het een kans om de buurt te activeren? Herken jij ook dat het in naoorlogse woonwijken niet eenvoudig is om bewoners te bereiken? Geven ze niet thuis, komen ze niet opdagen op bijeenkomsten of zijn ze eigenlijk gewoon afgehaakt? Het betrekken van bewoners in deze buurten en wijken bij herstructurering is cruciaal om het vertrouwen van de bewoners terug te winnen én te zorgen voor blijvende betrokkenheid. Want participatie in dit soort buurten gaat verder dan alleen het verkrijgen van draagvlak. In deze sessie laten we je manieren en voorbeelden zien om de buurt blijvend te activeren. 

Mariette Broesterhuizen
Strategisch manager BuurtBoost - VORM

Mo Sedighi
Senior conceptontwikkelaar - VORM

09. De straat is van iedereen

Bekijk hier de presentatie

Maar weinig onderwerpen raken mensen zo als wanneer ‘hun' straat opnieuw wordt ingericht. Als parkeerplekken plaats moeten maken voor groen of het speeltuintje juist weer wordt opgeofferd voor parkeren. Suzanne Witteman deelt haar ervaring met dit soort participatietrajecten en de tools die je daarvoor kunt inzetten. Ze gebruikt de herinrichting van de Kerkstraat en de Kinkerstraat in Amsterdam o.a. als cases tijdens deze inspiratiesessie.

Suzanne Witteman
Partner en senior adviseur - De Wijde Blik Communicatie

10. Participatie is niks voor mannen

Het gaat bij participatie niet alleen om de ratio, maar ook empathie, om invoelen waarom omwonenden of andere betrokkenen zich druk maken. In deze sessie komt dat aan bod onder (bege)leiding van Dan van Steen. Hij is een ervaren trainer die laat zien hoe je goed kunt inspelen op mensen en hun emoties. En hoe je ervoor zorgt dat emoties niet verder oplopen maar dat (een begin) van begrip ontstaat. Onmisbare competenties voor een ieder die zich bezighoudt met participatie.

Dan van Steen
Trainer, acteur, regisseur - De Oefenmeesters

Paradepaardjes

Tijdens de parade kon je op de informatiemarkt inspiratie opdoen bij aanbieders van -online én offline- tools die in te zetten zijn tijdens een participatieproces. 
Tijdens de volgende editie ook een 'kraampje' bemannen? Neem contact op en vraag naar de mogelijkheden.

CitizenLab

Het digitale participatieplatform van CitizenLab maakt inwoners en andere stakeholders betrekken en laten meebeslissen pas echt makkelijk. Je hebt keuze uit een brede waaier aan participatiemethoden, werkt efficiënt samen en houdt eenvoudig overzicht over je projecten via één centraal dashboard. Bovendien krijg je uitgebreide ondersteuning bij het uitwerken en opzetten van je projecten. Al heel wat gemeenten gebruiken CitizenLab om hun community's te betrekken bij thema's, zoals de Omgevingswet en energietransitie. 

De BouwApp

De BouwApp is dé tool om de omgeving snel en gemakkelijk te informeren en te betrekken tijdens het participatieproces. Omwonenden hoeven alleen maar de app te downloaden en het project te volgen. Daarna praten ze laagdrempelig mee d.m.v. surveys, kaartmeldingen en polls. De projectorganisatie koppelt de bevindingen makkelijk terug en houdt de omgeving met korte updates op de hoogte van de voortgang.

Jager Betekent

Jager Betekent brengt jouw boodschap in beeld. Ik teken live mee met bijeenkomsten of teken achteraf een beeldverslag. Ook teken ik praatplaten die je ondersteunen bij het uitleggen van de stand van zaken in een proces en maak posters en animaties die de kern van je visie of plan in beeld brengt. Kortom: ik be-teken de boodschap die jij wil overbrengen. 

Mett

Mett heeft alles in huis om burgerparticipatie slim en efficiënt te organiseren. En om offline activiteiten, zoals bewonersavonden, online te versterken. Via een Mett participatieplatform laat je inwoners en andere betrokkenen veilig en toegankelijk meepraten, meebeslissen en meedoen.

Parolo

Parolo is de tool waarmee je participatie eenvoudig regelt en vastlegt. Het project wordt centraal beheerd; projectdata en input van betrokkenen staan in één veilige online omgeving. In de app van Parolo of gekoppeld aan projectwebsites. Geschikt voor iedereen die projecten uitvoert met impact op de ruimtelijke ordening. Van gemeenten tot projectontwikkelaars en architecten. Parolo maakt participatie eenvoudiger voor projectleiders én voor gebruikers. 

Qandr

Doorbreek de dynamiek van het stille midden.
In participatietrajecten wordt de groep nogal eens overschreeuwd door een minderheid van zwart-wit-denkers. Met QandR geef je dit stille midden een stem en krijgt de dialoog meer kleur. Creëer visuele nuances via pointers, moodboards, sticky notes en nog veel meer. Activeer deelnemers remote of face-to-face, door slim gebruik van mobiele apparaten.

Smarticipatie

Smarticipatie is dé expert op het gebied van slimme en leuke publieksparticipatie. Bij alle projecten -groot of klein- moet Ontwikkelen vanuit Behoefte de insteek zijn. Om te weten welke behoeften er zijn, is participatie noodzakelijk en niet voor niks verankerd in de aanstaande Omgevingswet. Wil je weten hoe je Ontwikkelt vanuit Behoefte in minder tijd en tegen minder kosten? Ontdek hoe de Smarticipatie methode hierbij helpt.  

Aanmelden

Heb je interesse in deelname aan een volgende editie? Mail dan alvast je contactgegevens naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

De parade is bedoeld voor iedereen die werkzaam is in de wereld van het vastgoed en vanuit zijn of haar commerciele of (semi)publieke functie te maken heeft met participatievraagstukken. Lidmaatschap van de NEPROM is geen vereiste.

Deelnamekosten: € 195,- (excl. btw). Bij annulering voor 1 maart 2023 brengen wij € 150,- in rekening, na 10 maart 2023 zijn wij genoodzaakt het gehele bedrag in rekening te brengen.

Initiatiefnemers

De Participatieparade is een initiatief van AM, Antea Group, BPD Bouwfonds Gebiedsontwikkeling, BuurtBoost, De Wijde Blik, DID Vastgoedontwikkeling, NEPROM, Synchroon en VORM. NEPROM en De Wijde Blik zijn verantwoordelijk voor de organisatie.

Met dank aan

Contact

Vragen? Ideeën? We horen ze graag! Mail Theo Dohle of Jolijn Goertz of bel 020-523 5090.

Credits voor de vormgeving gaan naar Pudelskern en voor de website naar Marc Daalmans.